PROGRAM ADAPTACYJNY DZIECI

 PRZEDSZKOLA NR 77 „TĘCZOWE SIÓDEMKI”

WE WROCŁAWIU

Opracowanie

Beata Kowalczyk

Małgorzata Markowska

Spis treści

  1. Wstęp
  2. Cele programu
  3. Metody
  4. Realizacja programu
  5. Ewaluacja programu
  6. Bibliografia
  7. Spis załączników
    • Współpraca nauczyciela z rodzicami
    • Jak polubić przedszkole? – pierwsze dni w przedszkolu.
    • Zasady monitorowania procesu adaptacyjnego dzieci.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( tekst jednolity Dz. U.
    z 2004r. Nr 256, poz. 2572  z późn. zm.)
  • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 maja 2014 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego
    w poszczególnych typach szkół ( Dz. U. z dnia 18.06.2014 poz.803)
  • Statut Przedszkola

Program został opracowany w oparciu o podstawę programową wychowania przedszkolnego i zawiera się w następujących obszarach:

Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi
i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i sytuacjach zadaniowych.

Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku.

Wspomaganie rozwoju mowy oraz innych umiejętności komunikacyjnych dzieci.

Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują
w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia.

Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci.

Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych.

 

Wstęp

Współczesne przemiany cywilizacyjne sprawiają, że ludzie coraz częściej realizują swoje cele życiowe w kilku środowiskach jednocześnie. Wymaga to od nich ciągłego używania i rozwijania mechanizmów adaptacyjnych. Adaptacja rozumiana jest jako proces polegający na przystosowaniu się do nagle zmienionych warunków otoczenia materialnego, sytuacji, nowych osób, które nieoczekiwanie pojawiają się. Adaptacja jest procesem trudnym,

w szczególności dla małych dzieci. Każda zmiana w życiu człowieka przynosi ze sobą przeżycia radosne, pożądane, ale czasami tez doznania bolesne, trudne. Takim ważnym momentem w życiu dziecka jest przekroczenie progu przedszkola.

Rozpoczęcie przez dziecko edukacji przedszkolnej, to moment przełomowy w jego życiu. Dla wielu dzieci jest to pierwszy kontakt z dużą grupą społeczną i zmianą trybu życia. Przychodząc do przedszkola dzieci różnią się poziomem zdolności przystosowawczych. Niektóre z nich adaptują się łatwo do przedszkola, inne mają poważne trudności. Owe trudności mogą  się  objawiać zaburzeniami w zachowaniu i reagowaniu. Przedłużające się zaburzenia są zagrożeniem dla dalszego rozwoju dziecka.

Przekroczenie progu przedszkola przez dzieci to moment rozpoczęcia życia

w dwóch środowiskach: rodzinnym i instytucjonalnym. Jest to jedna znaj ważniejszych chwil w dotychczasowym życiu dziecka. Dzieci idą do nowego nieznanego im środowiska, w niektórych budzi to lęk, w innych ciekawość, radość poznania, ale nie mają one prawdziwego obrazu przedszkola, miejsca kontaktów z dużą grupą rówieśników, miejsca które różni się od domu, a tryb życia i zaspakajania potrzeb dziecka też jest odmienny.

 

W świetle przeprowadzonych badań dotyczących problemu adaptacyjnego, okazuje się że:

  • Nie ma wyraźnego związku pomiędzy przystosowaniem, a wiekiem dziecka. Pięciolatek i sześciolatek idąc po raz pierwszy do przedszkola może podobnie rozpaczać jak trzylatek.
  • Dziewczynki lepiej przystosowują się do przedszkola niż chłopcy.
  • Stwierdzono związek pomiędzy przystosowaniem się dziecka, a przebiegiem jego rozwoju. Jeżeli dziecko rozwija się normalnie i nie było komplikacji w chwili porodu, lepiej przystosowuje się do przedszkola.
  • Brak wyraźnego związku pomiędzy poziomem rozwoju umysłowego dzieci, a ich przystosowaniem się do przedszkola. Dotyczy to oczywiście dzieci, których rozwój umysłowy mieści się w granicach normy. Wynika z tego, że kłopoty adaptacyjne może mieć dziecko błyskotliwe, o świetnych możliwościach intelektualnych, jak i przeciętnie rozwijające się dziecko.
  • Nie stwierdzono wyraźnego związku pomiędzy warunkami bytowymi rodziny, a przystosowaniem się dzieci do przedszkola.
  • Również status społeczny rodziny nie przesądza o przystosowaniu się dziecka do przedszkola. Badania sygnalizują tu jednak poważniejszy problem: w miarę obniżania się statusu społecznego rodziny, wzrasta u dzieci skłonność do zaburzeń podstawowych funkcji społecznych.
  • Badania nie wykazują także związku pomiędzy przystosowaniem się dzieci, a formalną strukturą rodziny. Jednak wśród dzieci, które źle znosiły konieczność chodzenia do przedszkola, a wychowywały się w niepełnej rodzinie, częściej ujawniły się zaburzenia funkcji życiowych. Wyniki cytowanych badań nie potwierdzają powszechnego sądu, że jedynacy gorzej przystosowują się do przedszkola.

Badania wskazują jednak na wyraźny związek pomiędzy przystosowaniem się małego dziecka do przedszkola, a środowiskiem, w którym było do tej pory wychowywane i systemem wychowawczym stosowanym przez rodziców. Jeżeli dzieci są wychowywane w sposób racjonalny, to zakres trudności w przystosowaniu się jest wyraźnie mniejszy, a zaburzenia w reakcjach emocjonalnych i funkcjach życiowych są zdecydowanie słabsze. Gorzej jest dzieciom wychowywanym zbyt liberalnie i mającym nadopiekuńczych rodziców. Przeżywają one poważne trudności w przystosowaniu się i silniej reagują zaburzeniami zachowania.

Obserwując trudności w adaptacji dzieci do przedszkola, patrząc na rozpacz malucha i jego rodziców w momencie rozstania postanowiłyśmy przyszłych wychowanków przygotować do uczestnictwa w życiu przedszkolnym. Aby złagodzić ból rozstania, zmniejszyć do minimum dziecięcy dramat, podejmujemy działania zmierzające do szybszej i łagodniejszej adaptacji. Stworzyłyśmy warunki ku temu, by dziecko nie czuło się obco i jak najszybciej zaczęło funkcjonować w przedszkolnym świecie, a rodzice nabrali przekonania, że opieka w przedszkolu jest wspaniała i fachowa, aby zniknął wrześniowy obrazek dziecka kurczowo trzymającego się matki, zdenerwowanej i często także na granicy płaczu.

 Takim właśnie sposobem łagodzenia dramatu rozłąki i przystosowania się do nowych warunków jest stworzony przez nas program adaptacji przyjazny dzieciom, rodzicom i nauczycielom „Program Adaptacji Dzieci 3-6 letnich Przedszkola nr 77 we Wrocławiu”.

 

Cele programu

  1. Celem programu jest ułatwienie nowoprzyjętym do przedszkola dzieciom, oraz dzieciom rozpoczynającym edukację przedszkolną w nowych grupach powstałych w wyniku reorganizacji struktury oddziałów startu przedszkolnego poprzez wspomaganie i ukierunkowanie dziecka w procesie przystosowania do życia w warunkach przedszkolnych.
  2. Zaspokajanie podstawowej potrzeby psychicznej dzieci – poczucia bezpieczeństwa.
  3. Bezstresową adaptację do przedszkola i pokonywanie barier i stresów związanych z koniecznością przebywania w nowym otoczeniu i rozłąki z rodziną.
  4. Wspomaganie dzieci w budowaniu pozytywnego obrazu siebie.
  5. Wspomaganie dziecka w procesie przygotowania do życia w warunkach przedszkolnych, poprzez umożliwienie mu poznania nowego otoczenia w poczuciu bezpieczeństwa.
  6. Wyrabianie orientacji czasowej w rozkładzie dnia w przedszkolu przyswajanie wiedzy o przeznaczeniu i sposobie korzystania z różnych pomieszczeń, kształtowania poczucia przynależności do grupy przedszkolnej
  7. Przygotowanie rodziców do udzielania dziecku wsparcia i pomoc w procesie przystosowania. rozwoju dziecka w aspekcie społecznym zgodnie z jego możliwościami rozwojowymi.
  8. Zapoznanie rodziców z przedszkolem, jego funkcjami i zadaniami oraz umożliwienie uczestnictwa w codziennym życiu przedszkola.
  9. Obniżenie lęku rodziców, związanego z koniecznością oddania dziecka pod opiekę personelowi.

Metody

Impresyjna, ćwiczebna, problemowa, pokaz, metoda realizacji zadań, metoda ekspresyjna, metody aktywizujące.

Formy realizacji programu

                                                                      

I   ETAP

 

Zadania

Forma realizacji

Kryteria sukcesu

Termin
Nawiązanie kontaktów z rodzicami dzieci nowoprzyjętych do przedszkola. Spotkanie organizacyjne. Rodzice dzieci nowo przyjętych otrzymują zaproszenie na pierwsze spotkanie organizacyjne, które odbywa się po przeprowadzonym okresie rekrutacyjnym. Uczestniczą w nim rodzice, dyrektor, nauczyciele którzy będą pracować z nowoprzyjętymi dziećmi.

  • poznajemy się zapoznajemy rodziców zwyczajami przedszkola, przygotowaniem kadry i jej doświadczeniem w pracy z dziećmi;
  • przedstawienie nauczycieli którzy będą pracować z nowoprzyjętymi dziećmi;
  • zapoznajemy rodziców z umiejętnościami jakimi powinien wykazywać się przedszkolak w danym wieku, z rozkładem dnia i organizacją pracy w placówce;
  • rozdanie informatora z ofertą pracy placówki;
  • ankieta-oczekiwania rodziców dotycząca kontaktów z nauczycielem, oraz oczekiwania od przedszkola;
  • włączamy rodziców do realizacji programu adaptacyjnego /dyskusja, ustalenie harmonogramu warsztatów/;
  • zwiedzanie przedszkola;
Rodzice posiadają wiedzę pedagogiczną konieczną do adaptacji dziecka w przedszkolu oraz prawidłowego jego wychowania.

Rodzice rozumieją swoją ważną rolę w procesie wstępnej adaptacji dziecka do warunków przedszkolnych.

V

 

Pierwsze kontakty dziecka z przedszkolem.

 

 

 

 

Udział dzieci w dniach otwartych przedszkola:

  1. Dzień dziecka
  2. Festyn rodzinny

Korzystanie przez dzieci pod opieką swoich rodziców z ogrodu przedszkolnego razem z przedszkolakami – wspólne zabawy.

VI

 

II  ETAP

Zadania

Forma realizacji

Kryteria sukcesu

Termin

Poznanie się rodziców, dzieci i nauczycieli. Określenie jednolitych wspólnych działań ułatwiających dzieciom wejście w nowe środowisko. Wizyty dzieci i rodziców w przedszkolu, próby wspólnych zabaw z przedszkolakami oraz rozmów z nauczycielkami.

Zebrania informacyjne dla rodziców dzieci nowoprzyjętych. Zapoznanie ze specyfiką przedszkola, programem, organizacją.

Dziecko dobrze zna budynek i ogród przedszkolny. Potrafi nawiązywać pierwsze kontakty z rówieśnikami i osobami dorosłymi pracującymi w przedszkolu.

Rodzice znają i akceptują szeroko pojęte życie przedszkolne a także działalność placówki.

IX

Zebranie podstawowych informacji o nowych dzieciach. Karty zgłoszeń dziecka, krótka charakterystyka dziecka przygotowana przez rodziców (cechy osobowości, zachowania, zdolności, preferencje zabawowe, pokarmowe itp.)

Nauczyciel posiada niezbędny zasób wiedzy o dziecku, umożliwiający dobór najwłaściwszych metod postępowania w celu bezstresowego włączenia dziecka do grupy rówieśniczej.

IX

Poznanie i uzgodnienie wzajemnych oczekiwań (rodzina przedszkole).   Zebrania grupowe, wybór przedstawicieli Rady Rodziców ustalenie zasad współpracy.

Szczegółowe ustalenia dotyczące procesu wychowawczo – dydaktycznego.

Określenie sposobu wymiany informacji: Kącik dla rodziców, indywidualne rozmowy, ankiety dla rodziców, tablica ogłoszeń strona www itp.

Rodzice współpracują z placówką poprzez swoich przedstawicieli w Radzie Rodziców. Rodzice współdecydują o przebiegu procesu wychowawczo – dydaktycznego. Rodzice posiadają aktualne informacje dotyczące rozwoju dzieci i działalności przedszkola. Nauczyciele znają i akceptują preferencje rodziców dotyczące kierunku pracy z dzieckiem.

IX

Łagodne wprowadzenie dziecka do grupy przedszkolnej. Konsekwentne usamodzielnienie dziecka.  Zachęcanie do poznawania kolegów, Sali, zabawek podczas proponowanych zabaw i zajęć. Wdział dzieci w projektach: „Kawałeczek domu” – polegającym na przynoszeniu ulubionej zabawki, „Bądź ze mną” – przebywanie dziecka w sali z osobą odprowadzającą.

Serdeczne kontakty indywidualne z dziećmi jako wyłączna forma działań. Przekazywanie dziecku elementarnych zasad higienicznych i społecznych oraz kształtowanie podstawowych umiejętności samoobsługowych. Stopniowe ograniczenie pomocy nauczyciela.

Dziecko bezboleśnie rozstaje się z rodzicem, godzi się na pozostanie pod opieką nauczycielki. Dziecko korzysta z dostępnych zabawek, materiałów  i przyborów, uczestniczy w zajęciach i zabawach. Dziecko nawiązuje  kontakty z osobami dorosłymi i innymi dziećmi. Dziecko zna,  rozumie i podporządkowuje się podstawowym zasadom obowiązującym w grupie. Dziecko jest samodzielne na miarę swoich możliwości, potrafi wykonywać podstawowe czynności samoobsługowe. Dziecko utożsamia się z grupą.

IX-X

Promocja przedszkola w bliższym i dalszym środowisku.  Wystawy prac dziecięcych, prowadzenie kronik grupowych, zajęcia otwarte dla rodziców, uroczystości. Dzieci są dumne z bycia przedszkolakiem właśnie w tej placówce. Przedszkole jest znane i cieszy się dobrą opinią w szerokim środowisku.

IX-VI

Integracja osób tworzących przedszkole. Spotkania rodzinne, okolicznościowe, zabawy integracyjne, warsztaty dla rodziców. Uroczyste obchodzenie urodzin i imienin dzieci. Zachęcanie rodziców do podejmowania różnych działań na rzecz przedszkola.

Umożliwienie rodzicom współdecydowania w sprawach przedszkola.

Rodzice są partnerami przedszkola, czują się współodpowiedzialni za placówkę i proces wychowawczo – dydaktyczny skierowany na dziecko. Dzieci chętnie chodzą do przedszkola (czują się w nim pewnie i bezpiecznie), są szczęśliwe i wykazują wysoki stopień rozwoju we wszystkich obszarach. Dzieci, rodzice, nauczyciele i personel placówki są związani emocjonalnie, jako równoprawni członkowie społeczności przedszkolnej.

IX-VI

Pogłębienie wiedzy pedagogicznej rodziców Kąciki informacyjne dla rodziców, warsztaty,  udostepnienie książek dla rodziców, rozmowy z nauczycielami. Rodzice są świadomi, że pełna adaptacja dziecka do przedszkolnych warunków jest procesem długotrwałym a także wymagającym ścisłej współpracy rodziny i przedszkola.

IX-VI

Ewaluacja programu

Ewaluacji programu dokonuje się w formie analizy ankiety adaptacyjnej dla rodziców, oraz arkusza obserwacji zachowań dziecka. Wiedza uzyskana po analizie ankiet pozwoli na uzyskanie opinii o wszystkich poczynionych oddziaływaniach adaptacyjnych przedszkola w jakim stopniu  wpłynęły na dziecko i jakie są oczekiwania i propozycje rodziców i nauczycieli co do innych rozwiązań i działań sprzyjających lepszej adaptacji dzieci w przedszkolu. Analiza realizacji programu wskaże dalsze kierunki pracy.

Ankieta dla rodziców

Ankieta dla rodziców na temat procesu adaptacyjnego dziecka

 Drodzy Rodzice

Prosimy o wyrażenie swojej opinii na temat przebiegu dni adaptacyjnych.

Prosimy znakiem „x” zaznaczyć wybraną odpowiedź.

Czy jest Pan(i) zadowolony(a) z przedszkola, do którego uczęszcza dziecko?

tak

nie

trudno powiedzieć

Czy Pana(i) dziecko chętnie uczęszcza do przedszkola?

tak

nie

raczej tak

raczej nie

Czy Pana(i) dziecko miało trudności z adaptacją w przedszkolu?

tak

nie

trudno powiedzieć

Czy Pana(i) zdaniem przedszkole pomaga dzieciom w adaptacji do przedszkola?

tak

nie

tylko niektórzy pracownicy

Czy ma Pan(i) zaufanie do nauczycielek opiekujących się dzieckiem?

tak

nie

trudno powiedzieć

Jak ocenia Pan(i) sposób przekazywania informacji w sprawach dotyczących pobytu dziecka w przedszkolu?

informacja jest rzetelna i wyczerpująca

najczęściej dowiaduję się jedynie o niedociągnięciach w postępowaniu mojego dziecka

praktycznie nie jestem informowany o zachowaniu mojego dziecka

Jest jeszcze inaczej: jak?

 

Dziękujemy za wypełnienie ankiety.

 

 

Ankieta dla nauczycieli -Arkusz obserwacji zachowań dzieci

 

adaptacja w przedszkolu

 

obserwacja obejmuje okres od września do października

Imię i Nazwisko dziecka

  Data zaobserwowanego zachowania dziecka
Ma pozytywny stosunek emocjonalny do nowego środowiska          
Włącza się do zabawy          
Samodzielnie zgłasza swoje potrzeby jest ufne          
Rozmawia z dziećmi i pracownikami przedszkola          
Aktywnie uczestniczy w różnych formach edukacyjnych w grupie          
Ma trudności adaptacyjne          

 

Ocena adaptacji dziecka

 

Dziękujemy za wypełnienie ankiety.

 

Bibliografia

Kielar –Turska M, Jak pomagać dziecku w poznawaniu świata, WSiP, W-wa, 1992.

Gruszczyk-Kolczyńska E, Kłopoty adaptacyjne dzieci do przedszkola i jak można im zaradzić, RABE – Edukacja w przedszkolu, Grudzień 1998.

Gruszczyk-Kolczyńska E, Zielińska E, Płaczę i rozpaczam, gdy muszę iść do przedszkola – o kłopotach adaptacyjnych dzieci i o tym w jaki sposób można je zmniejszyć, Wychowanie w przedszkolu, nr 10, 2000.

Kaiper M, Przedszkole bliżej domu, Wychowanie w przedszkolu, nr 2, 1984.

Kąkol M,  Z badań nad warunkami adaptacji dzieci trzyletnich do przedszkola, Wychowanie w przedszkolu, nr 2, 1988.

Kielar –Turska M, Jak pomagać dziecku w poznawaniu świata, WSiP, W-wa, 1992.

Lubowiecka J, Przystosowanie psychospołeczne dziecka do przedszkola, WSiP, W-wa, 2000.

Lubowiecka J, Trzylatek w przedszkolu. Współpraca rodziców i nauczycieli, Wychowanie w przedszkolu, nr 10, 1993.

Polańczyk A, Jak pomóc dziecku przekroczyć próg przedszkola ? RABE – Management w przedszkolu, Wrzesień, 2000.

Sochaczewska G, Czynniki warunkujące przystosowanie dziecka do przedszkola, Studia Pedagogiczne, t. 48, 1985.

Szczecin, ODN,  Adaptacja dziecka do przedszkola i szkoły, 1990.

Silberg J. „Gry i zabawy z dziećmi”

 

Załączniki

Załącznik nr 1

Współpraca nauczyciela z rodzicami 

Naturalnym środowiskiem wychowawczym jest rodzina. W niej rozwijają się osobowe właściwości dziecka, tu nabywa ono podstawowych nawyków i otrzymuje wzory zachowań. Rodzina przekazuje dziecku system norm i wartości przyjętych w społeczeństwie, którego dziecko ma być członkiem.

Rola rodziców polega na aktywnym uczestnictwie we wszystkich czynnościach dnia . W ten sposób rodzice zdobywają wiedze o możliwościach swoich dzieci, o tym jak reagują na różne sytuacje, z czym mają problem. Organizowanie kontaktów przedszkola z rodziną ma na celu ujednolicenie oddziaływań i uniknięcie sprzecznych wpływów oraz niesienie pomocy rodzinie w kierowaniu rozwojem dziecka. Rodzice powinni aktywnie uczestniczyć w osiąganiu głównego celu, jakim jest rozwój osobowości dziecka. Ta współpraca przedszkola i domu rodzinnego, a także zaufanie, którym rodzice powinni obdarzyć nauczycielki i personel obsługowy, jest konieczna aby dzieci osiągnęły sukces adaptacyjny.

Podejmowane formy współpracy będą służyły rozwijaniu więzi emocjonalnej między nauczycielką a rodzicami,  jeżeli charakteryzować je będą:

  • rozmowy indywidualne,
  • zebrania grupowe,
  • zajęcia otwarte dla rodziców
  • uroczystości i wycieczki,
  • zebrania z jednostkami wspomagającymi rozwój dziecka (poradnia pedagogiczno-psychologiczna, logopeda, lekarz…),
  • „Kącik dla rodziców” – propozycje zamierzeń wychowawczych, stopień ich realizacji, wspólne ustalenia… .
  • popularyzacja literatury pedagogicznej,
  • „Skrzynka pytań” – przeznaczona dla rodziców, którzy nie mają czasu lub odwagi na bezpośrednią rozmowę. Żadne pytanie lub wniosek nie powinny zostać pominięte. Gdy w skrzynce powtarzają się problemy, należy zainteresować się nimi bliżej. Być może wyłoni się potrzeba zorganizowania spotkania ze specjalistą.
  • Popołudniowe spotkania rodzinne – w formie wspólnych zabaw na określony temat. Głównym organizatorem i prowadzącym jest nauczycielka.

W kontaktach przedszkola z rodziną, nauczycielka winna występować jako inicjator nowego widzenia dziecka w procesie rozwoju, zaś rodzice jako partnerzy w procesie jego wychowania.

Załącznik nr 2

Jak polubić przedszkole? – pierwsze dni w przedszkolu

Pierwsze dni w przedszkolu – to moment rozpoczęcia współpracy pedagogicznej przejawiającej zainteresowanie rodziców tym , co się będzie działo z ich dzieckiem w placówce.  Proces adaptacji dziecka w przedszkolu powinien przynieść korzyści zarówno dziecku, rodzicom jak i przedszkolu. Kontakty rodziny z przedszkolem mają na celu ujednolicenie oddziaływań wychowawczych, a także niesienie pomocy rodzicom w kierunku rozwoju dziecka. Kiedy rodzice po raz pierwszy przyprowadzają swoje dziecko do przedszkola , zapewniamy:

  • Jak najlepszą opiekę, by dziecko czuło się bezpiecznie , a rodzice spokojni o swoje pociechy.
  • Zaspokojenie indywidualnych potrzeb w miarę możliwości przedszkola.
  • Życzliwość, uśmiech i empatię od opiekunów.
  • Poznanie warunków , w jakich będzie przebywało  dziecko.
  • Poznanie programu i metod pracy.
  • Poznanie nauczycieli i innych pracowników, z którymi będzie przebywało dziecko.

Prawie dla każdego dziecka pierwsze dni pobytu w przedszkolu są okresem bardzo trudnym. Rozłąka z rodzicami powoduje duże zagrożenie poczucia bezpieczeństwa u dziecka. Jest to niewątpliwie sytuacja budząca silne emocje. Dziecko czuje  się wyrwane z bezpiecznego znanego mu środowiska rodzinnego i nie rozumie tego co się wokół niego dzieje. Musi się przystosować do warunków nowego otoczenia, kontaktów z nieznajomymi, przebywania w licznej grupie, zmian dotyczących sposobów zaspakajania swoich  potrzeb. Udane włączenie dziecka do grupy przedszkolnej ma ogromne znaczenie dla jego dalszego rozwoju.

A oto kilka wskazówek,  jak ułatwić dziecku start w przedszkolu:

  • W pierwszych dniach pobytu dziecka w przedszkolu w miarę możliwości odbieramy je wcześniej .
  • Nie składamy dziecku obietnic, których nie możemy wypełnić np: przyjdę po obiedzie , a jesteśmy po spaniu lub po II daniu. Dziecko nie będzie nam ufało następnego dnia.
  • Stosujemy zasadę krótkiego pożegnania  – wydłużanie tego momentu powoduje napięcie emocjonalne, które kończy się rozpaczą dziecka.
  • Nie zabieramy dziecka do domu kiedy płacze przy rozstaniu, jeżeli zrobimy to choć raz, będzie wiedziało, że łzami może wymusić wszystko.
  • Jeśli dziecko przy pożegnaniu z mamą płacze, staramy się, żeby przez kilka dni odprowadzał  je do przedszkola tata, rozstania z tatą są mniej bolesne.
  • Nie mówimy dziecku, że będę na ciebie czekała za drzwiami – dzieci proszą o sprawdzenie czy jest mama, babcia czy tata.
  • Pozwalamy dziecku zabrać ulubioną zabawkę, aby przypominała mu dom.
  • Ujednolicamy działania wychowawcze dom – przedszkole, wdrażamy dziecko do przestrzegania umów i zasad.
  • Nie wyręczmy dziecka – przyzwyczajamy do samoobsługi, pozwalamy dziecku samemu załatwić potrzeby fizjologiczne, myć ręce, ubierać się.
  • Przygotowujemy dziecku wygodny strój do samodzielnego ubierania się.
  • Cieszymy się i okazujemy zadowolenie z każdego przejawu samodzielności.
  • Zachowujemy cierpliwość.
  • Jesteśmy systematyczni i konsekwentni.
  • Dostarczamy dziecku doświadczeń przebywania z innymi dorosłymi, bycia bez mamy.
  • Umożliwiamy kontakt z innymi dziećmi
  • Nie wymuszamy na dziecku , aby zaraz po przyjściu do domu opowiadało co wydarzyło się w przedszkolu, to powoduje niepotrzebny stres.

Przedszkole jest pojmowane (szczególnie przez rodziców) jako środowisko edukacyjne stymulujące możliwości rozwojowe dziecka, zapewniające właściwe przygotowanie do podjęcia nauki szkolnej czyli osiągnięcia dojrzałości szkolnej. Przedszkole wspomaga rozwój indywidualny możliwości dziecka, tworząc korzystne warunki dla tego rozwoju. Jednakże przedszkole może zapewnić prawidłowy rozwój dziecka oraz zaspokoić najistotniejsze jego potrzeby tylko wtedy, gdy współdziała z rodziną. Rola dorosłego (rodzica i nauczyciela) w zaspokajaniu potrzeb dziecka (szczególnie potrzeby bezpieczeństwa, przynależności i kontaktu z innymi) jest doniosła.
Łagodny start w środowisko przedszkolne może m.in. zapewnić opanowanie umiejętności samoobsługowych. Poziom opanowania tych umiejętności ma wpływ na poczucie bezpieczeństwa i niezależności dziecka.

Przedszkole oczekuje, iż dziecko 3- letnie powinno mieć opanowane następujące czynności samoobsługowe:

  • samodzielne jedzenie łyżką,
  • mycie rąk,
  • samodzielne korzystanie z toalety,
  • zdejmowanie i ubieranie podstawowych części garderoby,
  • rozpoznawanie swoich rzeczy,
  • czyszczenie nosa,
  • znajomość swojego imienia i nazwiska.

Brak samodzielności dziecka z powyższych umiejętności nie dyskredytuje dziecka. Nie oznacza ona, że dziecko nie może pójść do przedszkola. Jednak samodzielność ta ułatwia zdecydowanie adaptację przedszkolną.

Pamiętajmy o tym, że:

w przedszkolu dziecko zdobędzie wiele sprawności i umiejętności;
nauczy się współpracy z rówieśnikami, nabierze odwagi i wiary we własne siły;
w sposób wszechstronny będzie przygotowywało się do szkoły;
pozna nowych kolegów.

Starajmy się więc zrobić wszystko aby nasze dzieci łączyły z przedszkolem tylko pozytywne przeżycia 

  

Załącznik nr 3

Zasady monitorowania procesu adaptacyjnego dzieci nowoprzyjętych do przedszkola oraz rozpoczynających edukację przedszkolną w grupach powstałych w wyniku reorganizacji struktury oddziałów przedszkolnych

Celowość i efektywność proponowanych przez program działań należy monitorować przez cały okres procesu adaptacyjnego. Proponowane sposoby monitorowania to:

    1. ankieta dla rodziców;
    2. obserwacja zachowań dzieci – arkusze obserwacji;
    3. obserwacja poziomu osiągania przez dzieci podstawowych umiejętności;
    4. zdjęcia sytuacji edukacyjnych;
    5. scenariusze zajęć integracyjnych;
    6. współpraca z rodzicami:
      • rozmowy indywidualne
      • zajęcia otwarte
      • zebrania informacyjne
      • gazetki i tablice edukacyjne
      • strona internetowa przedszkola,
      • uroczystości przedszkolne i festyn rodzinny